Манай улсад нийгмийн даатгалын санд төвлөрч байгаа мөнгөний ихэнх хувь нь арилжааны банкинд хадгалагдаж, багахан хувийн хүүгээр арвижиж байгаа нь нууц биш. Хэрвээ бидний сар бүр нийгмийн даатгалд төлдөг мөнгөөр хөрөнгийн зах зээлд гүйлгээ хийдэг болчихвол одоо байгаагаасаа хэд дахин ашиг хүртэх боломжтой гэнэ. Өөрөөр хэлбэл, Нийгмийн даатгалын санд хуримтлагдсан мөнгөөр хувьцаа худалдан авах, хувийн компаниудад хөрөнгө оруулалт хийх зэрэг олон арга байдаг байна. Тэгвэл энэ удаа Нийгмийн даатгалын сангийн мөнгө яг юунд зарцуулагдаж байсан тухай салбар яамны удирдлагууд нь хууль хяналтын байгууллага болон аудитийн шалгалтыг оруулж эхлээд байгаа юм.

Энэ нь "Мэргэжлийн” Засгийн газар нийгмийн даатгалын санд маш том хэмжээний шалгалт оруулж тус сангийн мөнгөн хөрөнгө яагаад багассан тухай хууль хяналтынхны олсон хөдөлшгүй баримтаар тогтооно гэсэн үг юм.

Нийгмийн даатгалын хөрөнгийг арилжааны банкинд байршуулаад түүнээсээ хүүгээ авч орлого олох хууль эрх зүйн акц бий юу гэвэл байгаа. Гэхдээ гаргасан тодорхой хэм хэмжээ гэж байдаг учраас Худалдаа хөгжлийн банк, Улаанбаатар банк, Капитал, Капитрон, Үндэсний хөрөнгө оруулалтын банк, ХААН банк, Чингис хаан банк гэх мэт долоон банкинд хадгалуулж буй юм.

Арваннэгдүгээр сарын дунд үеэр нас барсан иргэдийн нэр дээр тэтгэвэрийн зээл авж байсан тохиолдол цөөнгүй гарсантай холбогдуулан цагдаагийн байгууллага шалгалт хийж байсан. Тодруулбал, нийгмийн даатгалынханд иргэд талийгаач болсон ахмад настныхаа бичиг баримтыг хүргүүлдэг ч талийгаачийн нэрийг улсын бүртгэлээс хасалгүйгээр, тэтгэврийг нь хэдэн жил, сараар авсаар, улсыг зургаан тэрбум төгрөгөөр хохироосон гэх энэ хэрэг хяналтын шатандаа хаагдаж, хэрэгсэхгүй болжээ.

Нийгмийн даатгалд төлсөн татвар Монгол Улсын хөгжил дэвшилд зориулагддаг уу, эсвэл хэн нэгний халаасанд орж байна уу? Энэ асуултын хариу тун удахгүй тодорхой болох бололтой. Монгол Улсын иргэн бүр ажил хөдөлмөр эрхэлж нийгмийн даатгалд заавал даатгуулж насан туршийн амьдралын баталгаа болгох үүднээс сар бүр шимтгэл төлдөг учраас таны, миний төлсөн мөнгө хаана орж, юунд зарцуулагдаж буйг мэдэх эрхтэй юм.

Б.Учрал